Linux HELP – Lista praktycznych komend w Linuksie – Terminal twoim przyjacielem – Najważniejsze polecenia systemu UNIX

Linux Help – Lista praktycznych komend w Linuksie – Terminal w Linuksie jest tym samym co wiersz poleceń w systemach Windows. Konsola ta jak w przypadku cmd ma nam umożliwić zarządzanie komputerem. Umiejętne posługiwanie się konsolą znacznie zwiększa szybkość i skuteczność prowadzonej konfiguracji a także pozwala nam na zautomatyzowanie wykonywanych zadań.
Wiersz polecenia jest bardzo użyteczny. W uproszczeniu można powiedzieć, że linia poleceń to program, który służy do komunikacji z systemem operacyjnym zainstalowanym na komputerze. Linia poleceń czasami nazywana może być także konsolą czy powłoką. Istnieją różne rodzaje linii poleceń.
Powłoka pozwala na komunikowanie się z systemem operacyjnym za pomocą tekstu, w związku z tym pozwala na uruchamianie innych programów. Powłoki mogą posiadać swoje języki skryptowe, pozwalające na pisanie własnych programów, co z pewnością zwiększa możliwości
Wiersz poleceń to narzędzie przydatne w codziennej pracy programisty (Linux Help)
System operacyjny Linux HELP od lat jest jednym z najczęściej wykorzystywanych środowisk obliczeniowych. Może być on używany za pośrednictwem graficznego interfejsu użytkownika (GUI, z ang. Graphical User Interface), jednak używanie go z tak zwanego interfejsu wiersza poleceń jest znacznie bardziej wydajne, co powoduje, że to właśnie CLI często stanowi domyślne środowisko pracy informatyka.
CLI umożliwia użytkownikowi integrację różnorodnych narzędzi (np. do analizy), automatyzację pracy, a także wydajną integrację z systemami kolejkowymi w środowiskach o wysokiej mocy obliczeniowej.
Linux HELP
Niekwestionowaną zaletą Linuxa jest także to, że zestaw narzędzi dostępnych z poziomu CLI jest rozwijany latami przez społeczność międzynarodową (zalety oprogramowania typu open-source) i dzięki temu jest bardzo rozbudowany. Dlatego właśnie większość czynności wykonywanych w wierszu poleceń można wykonać na wiele sposobów. CLI to potężne narzędzie ukryte za prostymi poleceniami pozwalającymi na szybką manipulację ogromnymi zbiorami danych.
Lista praktycznych komend w Linuksie
Komenda | ||
apropos whatis | Pokazuje komendy odpowiadające danemu wyrazowi. | |
man -t man | ps2pdf – > man.pdf | Tworzy dokument .pdf z podręcznika man | |
which command | Pokazuje pełną ścieżkę dla komendy | |
time command | Pokazuje czas trwania komendy | |
time cat | Uruchamia stoper. Nacisnięcie CTRL-d przerywa wykonywanie. | |
nice info | Uruchamia komendę z niższym priorytetem (W tym wypadku czytnik “info”) | |
renice 19 -p $$ | Uruchamia shell (skrypt) z niższym priorytetem. Używane przy automatycznych zadaniach | |
Katalogi | ||
cd – | Wraca do poprzedniego katalogu | |
cd | Przechodzi do katalogu $HOME | |
(cd dir && command) | Przechodzi do katalogu, wykonuje komendę i wraca z powrotem | |
pushd . | Put current dir on stack so you can popd back to it | |
Szukanie plików | ||
alias l=’ls -l –color=auto’ | Pokazuje zawartość katalogu | |
ls -lrt | Pokazuje zawartość katalogu według daty. | |
ls /usr/bin | pr -T9 -W$COLUMNS | Pokazuje zawartość katalogu w dziewięciu kolumnach | |
find -name '*.[ch]’ | xargs grep -E 'expr’ | Szuka wyrazu 'expr’ w obecnym katalogu i poniżej. | |
find -type f -print0 | xargs -r0 grep -F 'example’ | Szuka danego wyrazu tylko w nazwie pliku w obecnym katalogu i poniżej | |
find -maxdepth 1 -type f | xargs grep -F 'example’ | Szuka danego wyrazu tylko w nazwie pliku w obecnym katalogu | |
find -maxdepth 1 -type d | while read dir; do echo $dir; echo cmd2; done | Wykonuje (w pętli) wiele komend dla każdego znalezionego wiersza | |
find -type f ! -perm -444 | Znajduje pliki nie mogące zostać odczytane przez nikogo (pożyteczne na serwerach www) | |
find -type d ! -perm -111 | Znajduje katalogi niedostępne dla żadnego użytkownika (pożyteczne na serwerach www) | |
locate -r 'file[^/]*\.txt’ | Search cached index for names. This re is like glob *file*.txt | |
look reference | Sprawdza (wg. Kolejności) wyraz w słowniku | |
grep –color reference /usr/share/dict/words | Podkreśla trafienia dla danego wyrażenia znalezione w słowniku | |
Kopie zapasowe i kompresja | ||
gpg -c file | Szyfruje plik | |
gpg file.gpg | Odszyfrowuje plik | |
tar -c dir/ | bzip2 > dir.tar.bz2 | Tworzy skompresowaną kopię katalogu dir/ | |
bzip2 -dc dir.tar.bz2 | tar -x | Odtwarza zawartość kopii (dla plików tar.gz użyj gzip zamiast bzip2) | |
tar -c dir/ | gzip | gpg -c | ssh user@remote 'dd of=dir.tar.gz.gpg’ | Tworzy skompresowaną i zaszyfrowana kopię katalogu /dir a następnie kopiuje go na inny komputer | |
find dir/ -name '*.txt’ | tar -c –files-from=- | bzip2 > dir_txt.tar.bz2 | Tworzy kopię z części plików zawartych w katalogu dir/ oraz innych w nim zawartych | |
find dir/ -name '*.txt’ | xargs cp -a –target-directory=dir_txt/ –parents | Kopiuje część plików zawartych w katalogu dir/ oraz innych w nim zawartych do katalogu dir_txt | |
( tar -c /dir/to/copy ) | ( cd /where/to/ && tar -x -p ) | Kopiuje (wraz z prawami) katalog copy/ do katalogu /where/to | |
( cd /dir/to/copy && tar -c . ) | ( cd /where/to/ && tar -x -p ) | Kopiuje (wraz z prawami) zawartość katalogu copy/ do katalogu /where/to | |
( tar -c /dir/to/copy ) | ssh -C user@remote 'cd /where/to/ && tar -x -p’ | Kopije (wraz z prawami) katalog copy/ na inny komputer remote:/where/to/ | |
dd bs=1M if=/dev/sda | gzip | ssh user@remote 'dd of=sda.gz’ | Tworzy kopię dysku na innym komputerze | |
rsync (Linux lista praktycznych komend) | ||
rsync -P rsync://rsync.server.com/path/to/file file | Pobiera tylko różnice. W razie problemów z połączeniem można używać wielokrotnie | |
rsync –bwlimit=1000 fromfile tofile | Kopiuje lokalnie z ograniczeniem maksymalnej prędkością. Rodzaj nice dla operacji WE/WY | |
rsync -az -e ssh –delete ~/public_html/ remote.com:’~/public_html’ | Tworzy mirror strony (wraz kompresją i szyfrowaniem danych) | |
rsync -auz -e ssh remote:/dir/ . && rsync -auz -e ssh . remote:/dir/ | Synchronizuje aktualny katalog z katalogiem na serwerze |
Wiersz poleceń to narzędzie przydatne w codziennej pracy programisty Linux HELP
ssh (Secure SHell) | ||
ssh $USER@$HOST command | Wykonuje command na $HOST jako $USER (standardowo commend to shell) | |
ssh -f -Y $USER@$HOSTNAME xeyes | Wykonuj GUI command na $HOST jako $USER | |
scp -p -r $USER@$HOST: file dir/ | Kopiuje wraz z prawami na $HOST do katalogu domowego użytkownika $USER | |
ssh -g -L 8080:localhost:80 root@$HOST | Przekazuje połączenia do $HOSTNAME:8080 na $HOST:80 | |
ssh -R 1434:imap:143 root@$HOST | Przekazuje połączenie z $HOST:1413 na imap:143 | |
wget (multi download tool) | ||
(cd cli && wget -nd -pHEKk http://www.wp.pl/cmdline.html) | Tworzy kopię strony internetowej w lokalnym katalogu | |
wget -c http://www.example.com/large.file | Kontynuuje pobieranie częściowo ściągniętego pliku | |
wget -r -nd -np -l1 -A '*.jpg’ http://www.example.com/dir/ | Kopiuje zbiór plików do lokalnego katalogu | |
wget ftp://remote/file[1-9].iso/ | FTP wspiera bezpośrednio wyrażenia regularne (globbing) | |
wget -q -O- http://www.wp.pl/timeline.html | grep 'a href’ | head | Natychmiast przeszukuje dane | |
echo 'wget url’ | at 01:00 | Pobiera dany URL o 1 w nocy do obecnego katalogu | |
wget –limit-rate=20k url | Pobiera z małym priorytetem (w tym wypadku limit to 20KB/s) | |
wget -nv –spider –force-html -i bookmarks.html | Sprawdza linki w pliku | |
wget –mirror http://www.example.com/ | Efektywnie uaktualnia lokalna kopię strony (można użyć w programie cron) | |
Sieć (Lista praktycznych komend w Linuksie) | ||
ethtool eth0 | Pokazuje status urządzenia sieciowego eth0 | |
ethtool –change eth0 autoneg off speed 100 duplex full | Ręcznie ustawia prędkość urządzenia sieciowego | |
iwconfig eth1 | Pokazuje status urządzenia bezprzewodowego eth1 | |
iwconfig eth1 rate 1Mb/s fixed | Ręcznie ustawia prędkość urządzenia bezprzewodowego | |
iwlist scan | Pokazuje dostępne sieci bezprzewodowe | |
ip link show | Pokazuje urządzenia sieciowe | |
ip link set dev eth0 name wan | Zmienia nazwę urządzenia eth0 na wan | |
ip link set dev eth0 up | Włącza (lub wyłacza) urządzenie sieciowe eth0 | |
ip addr show | Pokazuje adresy urządzeń | |
ip addr add 1.2.3.4/24 brd + dev eth0 | Dodaje (lub kasuje) adres IP i maskę sieciową (255.255.255.0) | |
ip route show | Pokazuje ruting | |
ip route add default via 1.2.3.254 | Ustawia standardową bramkę wyjścia na 1.2.3.254 | |
tc qdisc add dev lo root handle 1:0 netem delay 20msec | Dodaje opóźnienie 20ms do sterownika urządzenia (przydatne w czasie testów) | |
tc qdisc del dev lo root | Usuwa opóźnienie dodane powyżej | |
host pixelbeat.org | Pokazuje informacje IP dla nazwy DNS albo na odwrót | |
hostname -i | Pokazuje lokalny adres ip (równoważne z host `hostname`) | |
whois pixelbeat.org | Pokazuje informacje whois dla nazwy lub adresu IP | |
netstat -tupl | Pokazuje usługi internetowe | |
netstat -tup | Pokazuje aktywne usługi internetowe z i do komputera | |
Sieć w systemie Windows | ||
smbtree | Pokaż komputery z Windowsem. Zobacz też polecenie findsmb | |
nmblookup -A 1.2.3.4 | Pokaż windowsową nazwę (netbios) dla danego adresu ip | |
smbclient -L windows_box | Pokaz katalogi współdzielone na komputerze z Windowsem lub serwerze samby | |
mount -t smbfs -o fmask=666,guest //windows_box/share /mnt/share | Podłącz katalog współdzielony | |
echo 'message’ | smbclient -M windows_box | Wyślij wiadomość popup do komputera z windowsem (w XP SP2 standardowo wyłączone) | |
Text manipulation | ||
sed 's/string1/string2/g’ | Zastępuje wyraz1 na wyraz2 | |
sed 's/\(.*\)1/\12/g’ | Zmienia dowonywyraz1 na dowolnywyraz2 | |
sed '/^ *#/d; /^ *$/d’ | Usuwa komentarze i puste linie | |
sed ’:a; /\\$/N; s/\\\n//; ta’ | Łączy wszystkie linie oddzielając je znakiem \ | |
sed 's/[ \t]*$//’ | Usuwa puste znaki z linii | |
sed 's/\([\\`\\”$\\\\]\)/\\\1/g’ | Opuszcza metaznaki powłoki aktywne wewnątrz cudzysłowia | |
seq 10 | sed „s/^/ /; s/ *\(.\{7,\}\)/\1/” | Justuje numery do prawej | |
sed -n '1000p;1000q’ | Pokazuje tysięczną linię | |
sed -n '10,20p;20q’ | Pokazuje linie od 10 do 20 | |
sed -n 's/.*<title>\(.*\)<\/title>.*/\1/ip;T;q’ | Pokazuje tytuł stron internetowej napisanej w HTML | |
sort -t. -k1,1n -k2,2n -k3,3n -k4,4n | Sortuje adresy IPV4 ip | |
echo 'Test’ | tr '[:lower:]’ '[:upper:]’ | Zmienia wielkość znaków | |
tr -dc '[:print:]’ < /dev/urandom | Filtruje znaki nie dające się wydrukować | |
history | wc -l | Liczy linie |
Operacje na zbiorach | ||
sort -u file1 file2 | Połączenie nieposortowane plików | |
sort file1 file2 | uniq -d | Część wspólna nieposortowane plików | |
sort file1 file1 file2 | uniq -u | Różnica nieposortowane plików | |
sort file1 file2 | uniq -u | Symetryczna różnica nieposortowane plików | |
join -t’\0′ -a1 -a2 file1 file2 | Połączenie posortowane plików | |
join -t’\0′ file1 file2 | Część wspólna posortowane plików | |
join -t’\0′ -v2 file1 file2 | Różnica posortowane plików | |
join -t’\0′ -v1 -v2 file1 file2 | Symetryczna różnica posortowane plików | |
metematyka | ||
echo '(1 + sqrt(5))/2′ | bc -l | Proste obliczenia (obliczenie φ). | |
echo 'pad=20; min=64; (100*10^6)/((pad+min)*8)’ | bc | Bardziej skomplikowane obliczenia (int). To pokazuje maksymalne prędkość FastEthernet | |
echo 'pad=20; min=64; print (100E6)/((pad+min)*8)’ | python | Python potrafi obsłużyć notacje naukową | |
echo 'pad=20; plot [64:1518] (100*10**6)/((pad+x)*8)’ | gnuplot -persist | Prędkość FastE w relacji do wielkości pakietu | |
echo 'obase=16; ibase=10; 64206′ | bc | Konwertuje liczby dziesiętne do szesnastkowych | |
echo $((0x2dec)) | Konwertuje liczby szesnastkowe do dziesiętnych ((arytmetyczne rozszerzenie powłoki)) | |
units -t '100m/9.58s’ 'miles/hour’ | Konwersja jednostek (dziesiętne do calowych) | |
units -t '500GB’ 'GiB’ | Konwersja jednostek (z SI do IEC). | |
units -t '1 googol’ | Definiuje jednostkę | |
seq 100 | (tr '\n’ +; echo 0) | bc | Dodaje kolumne z cyframi. | |
Kalendarz | ||
cal -3 | Pokazuje kalendarz | |
cal 9 1752 | Pokazuje kalendarz dla danego miesiąca i roku | |
date -d fri | Pokazuję datę najbliższego piątku. | |
date –date=’25 Dec’ +%A | W jaki dzień wypada w tym roku Boże Narodzenie | |
date –date '1970-01-01 UTC 2147483647 seconds’ | Konwertuje sekundy, które upłynęły od początku epoki uniksa w datę | |
TZ=’:America/Los_Angeles’ date | Pokazuję godzinę na zachodnim wybrzeżu USA (użyj tzselect aby wybrać daną strefę czasową) | |
echo „mail -s 'get the train’ P@draigBrady.com < /dev/null” | at 17:45 | Wysyła email z przypomnieniem | |
echo „DISPLAY=$DISPLAY xmessage cooker” | at „NOW + 30 minutes” | Pokazuje okienko z przypomnieniem | |
Ustawienia lokalne | ||
printf „%’d\n” 1234 | Pokazuje liczbę z grupowaniem tysięcznym zgodnym z ustawieniami lokalnymi | |
BLOCK_SIZE=\’1 ls -l | Pokazuje grupowanie tysięczne podczas użycia komendy ls | |
echo „I live in `locale territory`” | Pokazuje informacje o ustawieniach lokalnych | |
LANG=en_IE.utf8 locale int_prefix | Pokazuje lokalne informacje dla danego kraju. Zobacz też ccodes | |
locale | cut -d= -f1 | xargs locale -kc | less | Pokazuje pola dostępne w lokalnej bazie | |
Recode | ||
recode -l | less | Pokazuje dostępne konwersje (aliasy na każdej linii) | |
recode windows-1252.. file_to_change.txt | Windows „ansi” do lokalnego kodowania (automatyczna konwersja CRLF ) | |
recode utf-8/CRLF.. file_to_change.txt | Windows utf8 do lokalnego kodowania | |
recode iso-8859-15..utf8 file_to_change.txt | Latin9 (europa zachodnia) to utf8 | |
recode ../b64 < file.txt > file.b64 | Kodowanie Base64 | |
recode /qp.. < file.txt > file.qp | Quoted printable decode | |
recode ..HTML < file.txt > file.html | Tekst to HTML | |
recode -lf windows-1252 | grep euro | Pokazuje informacje o danym znaku | |
echo -n 0x80 | recode latin-9/x1..dump | Pokazuje informacje o znaku w kodowaniu latin-9 | |
echo -n 0x20AC | recode ucs-2/x2..latin-9/x | Pokazuje kodowanie latin-9 | |
echo -n 0x20AC | recode ucs-2/x2..utf-8/x | Pokazuje kodowanie utf-8 | |
CDs | ||
gzip < /dev/cdrom > cdrom.iso.gz | Tworzy skompresowaną kopię CD | |
mkisofs -V LABEL -r dir | gzip > cdrom.iso.gz | Tworzy skompresowaną kopię CD z zawartości danego katalogu | |
mount -o loop cdrom.iso /mnt/dir | Podłącza (tylko odczyt) kopię CD do katalogu /mnt/dir | |
cdrecord -v dev=/dev/cdrom blank=fast | Kasuje dysk CDRW | |
gzip -dc cdrom.iso.gz | cdrecord -v dev=/dev/cdrom – | Wypala CD z pliku (użyj dev=ATAPI -scanbus aby upewnić się co do urządzenia) | |
cdparanoia -B | Kopiuje ścieżki audio z CD jako pliki wav do bieżącego katalogu | |
cdrecord -v dev=/dev/cdrom -audio *.wav | Tworzy audio CD ze wszystkich plików wav z bieżącego katalogu (Zobacz też cdrdao) | |
oggenc –tracknum=’track’ track.cdda.wav -o 'track.ogg’ | Tworzy pliki ogg z plików wav |
Disk space | ||
ls -lSr | Pokazuje pliki według wielkości, największe na końcu | |
du -s * | sort -k1,1rn | head | Pokazuje katalogii zajmujących największą ilość miejsca w bieżącym katalogu. | |
df -h | Pokazuje wolne miejsce na podłączonych systemach plików | |
df -i | Pokazuje wolne inodes na podłączonych systemach plików | |
fdisk -l | Pokazuje wielkość dysków i typ partycji (jako root) | |
rpm -q -a –qf '%10{SIZE}\t%{NAME}\n’ | sort -k1,1n | Pokazuje wszystkie zainstalowane pakiety według wielkości (Bytes) w dystrybucjach używających rpm | |
dpkg-query -W -f=’${Installed-Size;10}\t${Package}\n’ | sort -k1,1n | Pokazuje wszystkie zainstalowane pakiety według wielkości (KBytes) w dystrybucjach używających deb | |
dd bs=1 seek=2TB if=/dev/null of=ext3.test | Tworzy duży plik testowy (nie zajmując w ogóle miejsca). Zobacz też truncate | |
monitorownie/debugowanie | ||
tail -f /var/log/messages | Monitoruje informacje w logu | |
strace -c ls >/dev/null | Pokazuje podsumowanie/profil wywołań systemowych danej komendy | |
strace -f -e open ls >/dev/null | Pokazuje wywołania systemowe danej komendy | |
ltrace -f -e getenv ls >/dev/null | Pokazuje wywołania biblioteczne danej komendy | |
lsof -p $$ | Pokazuje ścieżki otwarte przez ten proces | |
lsof ~ | Pokazuje procesy ktore mają otwartą daną ścieżkę | |
tcpdump not port 22 | Pokazuje aktywność sieciową za wyjątkiem ssh. | |
ps -e -o pid,args –forest | Pokazuje procesy wg hierarchii | |
ps -e -o pcpu,cpu,nice,state,cputime,args –sort pcpu | sed '/^ 0.0 /d’ | Pokazuje procesy wg % użycia procesora | |
ps -e -orss=,args= | sort -b -k1,1n | pr -TW$COLUMNS | Pokazuje procesy wg użycia pamięci. | |
ps -C firefox-bin -L -o pid,tid,pcpu,state | Pokazuje wszystkie wątki danego procesu | |
ps -p 1,2 | Pokazuje informacje dla procesu o danym id | |
last reboot | Pokazuje historię ostatnich uruchomień | |
free -m | Pokazuje ilość wolnej pamięci RAM (-m w MB) | |
watch -n.1 'cat /proc/interrupts’ | Pokazuje zmiany danych aktualnie się zmieniających | |
informacje o systemie | ||
uname -a | Pokazuje wersje jądra i architekturę systemu | |
head -n1 /etc/issue | Pokazuje nazwę i wersję linuksa | |
cat /proc/partitions | Pokazuje partycje zarejestrowane w systemie | |
grep MemTotal /proc/meminfo | Pokazuje informacje o pamięci RAM | |
grep „model name” /proc/cpuinfo | Pokazuje informacje o procesorze | |
lspci -tv | Pokazuje informacje o PCI | |
lsusb -tv | Pokazuje informacje o USB | |
mount | column -t | Pokazuje systemy plików podłączone do kuputera (informacje są wyjustowane) | |
dmidecode -q | less | Pokazuje informacje SMBIOS/DMI | |
smartctl -A /dev/sda | grep Power_On_Hours | Pokazuję całościowy czas pracy dysku | |
hdparm -i /dev/sda | Pokazuje informacje o dysku sda | |
hdparm -tT /dev/sda | Testuję prędkość odczytu dysku sda | |
badblocks -s /dev/sda | Szuka popsutych bloków na dysku sda | |
interactive | ||
readline | Edytor linowy używany przez bash, python, bc, gnuplot, … | |
screen | Wirtualne terminale z możliwością odłączania oi podłączania | |
mc | Manager plików który może przeglądać rpm, tar, ftp, ssh, |
Polecenia związane z użytkownikami, grupami, loginami i zamykaniem ( Linux HELP )
- ( Lista praktycznych komend w Linuksie )
- shutdown(zamykamy Linuxa)
- adduser (dodajemy nowego użytkownika)
- newgrp (dodajemy nową grupę)
- passwd (zmieniamy hasła)
- logout (wylogowanie się)
- who (sprawdzamy kto jest aktualnie zalogowany)
- users (j/w)
- whoami (sprawdzamy kim jesteśmy)
- mesg (zezwolenie na przyjmowania komunikatów)
- write (wysłanie wiadomości do danego użytkownika)
- wall (j/w tylko do wszystkich użytkowników)
- rwall (j/w tylko do wszystkich w sieci)
- ruser (wyświetla użytkowników pracujących w systemie)
- talk (możliwość interaktywnej rozmowy)
- finger(szczegółowe informacje o użytkownikach)
- su (zmieniamy się w innego użytkownika)
- chmod (zmieniamy parametry pliku)
- chown (zmieniamy właściciela pliku)
- chgrp (zmieniamy jaka grupa jest właścicielem pliku)
- II. Polecenia związane z plikami i katalogami
- Polecenia związane z katalogami
- ls (pokazuje nam zawartość katalogu)
- dir (okrojona wersja ls, pochodząca z msdos’a)
- pwd (pokazuje nam katalog w którym się znajdujemy)
- cd (zmieniamy katalog)
- rmdir (usuwamy katalog)
- mkdir (nowy katalog)o
- Polecenia związane z plikami
- cat (edytowanie tekstu)
- rm (usuwamy plik(i))
- Polecenia związane z kopiowaniem i przenoszeniem, plików i katalogów
- mv (przenosimy plik lub zmieniamy jego nazwę)
- cp (kopiujemy plik)
- mvdir (przenosimy katalog lub zmieniamy jego nazwę)
- III. Polecenia związane z procesami
- ps (pokazuje nam jakie procesy są aktualnie wykonywane)
- kill („zabijamy” procesy)
- IV. Polecenia związane z pomocą
- help (wyświetla nam wszystkie polecenia w Linuxie)
- man (pokazuje nam pomoc do programu)
Polecenia związane z kompresją i archiwilizacją ( Linux HELP )
( Lista praktycznych komend w Linuksie )
gzip(kompresuje nam archiwum *.gz)
tar (archiwizuje nam archiwum *.tar)
Polecenia związane z użytkownikami, grupami, loginami i zamykaniem systemu
- shutdown
- Przeznaczenie: zamykanie systemu
- Parametry: shutdown [minuty] [informacja dla zalogowanych użytkowników]
- shutdown – natychmiastowe zamknięcie systemu
- shutdown now – j/w
- shutdown 0 (zero) – j/w
- shutdown 2 – system zamknie się za 2minuty
- shutdown 2 2minuty do wył. systemu – system zamknie się za 2minuty pokazując komunikat
- Opis: to polecenie służy do zamykania systemu, jest możliwość ustawienia tej komendy, żeby
- zamknęła Linuxa za np. 2 min. powiadamiając zalogowanych użytkowników
adduser
- adduser ( Lista praktycznych komend w Linuksie )
- Przeznaczenie: dodawanie nowego użytkownika
- Parametry:adduser [nazwa użytkownika]
- adduser jan – dodaje użytkownika do komputera o nazwie(imieniu) jan
- Opis: jeśli jesteś zalogowany jako root masz prawo dostępu do tej komendy, jeśli nie jesteś musisz
- się najpierw przelogować na root’a
- Patrz także: [passwd] [newgrp]
newgrp
- newgrp ( Lista praktycznych komend w Linuksie )
- Przeznaczenie: dodawanie nowej grupylub przełączanie na inną
- Parametry:newgrp [nazwa grupy]
- newgrp programmers – dodaje nową grupę o nazwie programmers
- Opis: jeśli jesteś zalogowany jako root masz prawo dostępu do tworzenia grupy, jeśli nie masz
- prawo do zmieniania się międz nimi
- Patrz także: [adduser]
passwd
- passwd ( Lista praktycznych komend w Linuksie )
- Przeznaczenie: zmiana hasła
- Parametry: passwd [użytkownik]
- adduser – zmienia hasło loginu na którym jesteś zalogowany
- adduser thomson – zmienia hasło użytkownika thomson, jeśli jesteś zalogowany jako root i nie
- musisz znać poprzedniego hasła zwykłego użytkownika
- Opis: jeśli jesteś zalogowany jako root masz prawo dostępu do tej komendy, jeśli nie jesteś musisz
- się najpierw przelogować na root’a
- Patrz także: [adduser]
- logout ( Lista praktycznych komend w Linuksie )
- Przeznaczenie: służy do wylogowania się
- Parametry: brak
- Opis: po wpisaniu polecenia widzimy napis do zalogowowania się
- Patrz także: [adduser]
- who
- Przeznaczenie: sprawdzamy kto jest aktualnie zalogowany
- Parametry: who [parametry]
- who – pokazuje np: root tty01 Dec 13 12:42
- who am i – pokazuje nam informacje o naszym loginie
- Opis: możesz za pomocą tego polecenia sprawdzić kto jest zalogowany lub „kim” jesteś w systemie
- Patrz także: [users] [w] [whoami]
users
- users
- Przeznaczenie: pokazuje kto jest zalogowany
- Opis: ta komenda jedynie pokazauje po przecinku nazwy użytkowników zalogowanych w systemie
- Patrz także: [who] [w] [whoami]
- whoami ( Lista praktycznych komend w Linuksie )
- Przeznaczenie: sprawdzamy nazwą loginu na którym się zalogowaliśmy
- Parametry: brak
- Opis: jeśli jesteś zalogowany jako root to wyśwetla napis w następnej linijce „root”
- Patrz także: [who] [w] [users]
- mesg
- Przeznaczenie: zezwolenie lub nie na przyjmowania komunikatów
- Parametry: adduser [Yn]
- mesg y – możesz otrzymywać wiadomości
- mesg n – nie możesz otrzymywać wiadomości
- Opis: jest to możliwość ustawienia czy do ciebie mają przychodzić komunikaty
- Patrz także: [write] [wall] [rwall] [ruser]
write
- Przeznaczenie: wysyłanie komunikatów
- Parametry: write [użytkownik] [wiadomość]
- write Mariusz wiadro – wysłanie wiadomości do użytkownika Mariusz, u Mariusza pojawi się tekst: Message from silverstar!root on tty1 at 23:33 wiadro
- po polsku i ludzku: „Wiadomość od root wysłana o godz. 23:33” i teraz wiadomosc „wiadro”
- Opis: polecenie daje możliwość wysłania komunikaty do wybranej osoby
- Patrz także: [mesg] [wall] [rwall] [ruser]
- wall
- Przeznaczenie: wysyłanie komunikatów
- Parametry: wall [plik tekstowy]
- wall mes.txt – wysłanie do wszystkich użytkowników wiadomści z pliku mes.txt
- Opis: polecenie daje możliwość wysłania wiadomości do wszystkch osób
- Patrz także: [mesg] [write] [rwall] [ruser]
- rwall
- Przeznaczenie: wysyłanie komunikatów
- Parametry: wall [plik tekstowy]
- |wall mes.txt – wysłanie do wszystkich sieci wiadomści z pliku mes.txt
- Opis: polecenie daje możliwość wysłania wiadomości do wszystkch sieci
- Patrz także: [mesg] [write] [wall] [ruser]
ruser
- Przeznaczenie: wysyłanie komunikatów
- Parametry: wall [plik tekstowy]
- |wall mes.txt – wysłanie do wszystkich pracujących w systemie użytkowników wiadomści z pliku mes.txt
- Opis: polecenie daje możliwość wysłania wiadomości do wszystkch sieci
- Patrz także: [mesg] [write] [wall] [ruser]
- talk
- Przeznaczenie: interaktywna rozmowa
- Parametry: talk [login][@sieć]
- talk parker – wtedy pokaże się wiadomość
- No connect yet – brak polaczenia
- Waiting for your party to respond – czekanie na odp.
- Your party is not logged on – brak partnera w sieci
- Ringing your party again – ponowne wezwanie
- Connection established – nawiazano polaczenie
- U odbiorcy pojawi napis
- Message from Talk_Daemon@kom.net at 23:33
- talk: connection requested by root
- talk: respond with: talk root
- Czyli jesli adresat po odczytaniu tego napisze
talk root, to polaczenie zostanie nawiazane
Opis: mozemy nawiazac interaktywny kontakt nie tylko z
osoba z naszego komputera, ale tez innego z sieci
Patrz także: [mesg] [write] [wall] [rwall] [ruser]
finger
- Przeznaczenie: informacja o użytkownikach
- Parametry: finger [user]
- finger – pokarze się nam okienko w rodzaju:
- LOGIN NAME TTY IDLE WHEN WHERE
- root root ttyp1 1.01s Jan 20:33 Unknow
- finger root – pokarze się nam okienko w rodzaju:
- Login name: root In real life: root
- Directory: /root Shell: /bin/bash
- On since Jan 27 20:33:11 on ttyp1 at Unknow
- No unread mail
- No Plan.
- su
- Przeznaczenie: szybka zmiana loginu
- Parametry: su [user]
- su root – zmieniamy się w użytkownika root po podaniu jego hasła
- Opis: jesli jesteśmy jako root nie trzeba podawać hasła
- Patrz także: [logout]
CHMOD
- Przeznaczenie: zmieniamy parametry pliku
- Parametry: chmod [u(user)|g(grupa)|o(właściciel)|a(wszyscy)][+|-][r(czytanie)|w(pisanie)|x(uruchamianie)][nazwa pliku]
- chmod ugo-rw file – odbieramy prawa dostępu do czytania i modyfikowania pliku właścicielowi, grupie oraz użytkownikom
- chmod a-rw – j/w
- chmod a+r – wszyscy mają prawo do czytania pliku
- chmod a+rwx – wszyscy mają prawo do czytania,zapisywania i uruchamiania pliku
- |-Parametry: chmod [liczba od 000 do 777][nazwa pliku]
- pierwsza liczba to użytkownik, druga liczba to grupa a trzecia pozoztali
- 0 lub — brak praw dostępu
- 1 lub –x wykonywanie
- 2 lub -w- czytanie
- 3 lub -wx zapis
- 4 lub r– zapis i wykonywanie
- 5 lub r-x odczyt
- 6 lub rw- odczyt i zapis
- 7 lub rwx odczyt, zapis i wykonywanie
- chmod 777 file – dajemy pełny dostęp właścicielowi, grupie oraz użytkownikom
- chmod 000 file – zabieramy pełny dostęp właścicielowi, grupie oraz użytkownikom
- chmod a+r – wszyscy mają prawo do czytania pliku
- chmod a+rwx – wszyscy mają prawo do czytania, zapisywania i uruchamiania pliku
- Opis: są to prawo dostępu dające lub nie prawa do zapisu, czytania i wykonywania
- jakie są prawa można zobaczyć wpisując ls -l na początku jest -rwxr–r– pierwszy znak oznacza
- plik, katalog…, jeśli zwykły plik to jest minus-, 9 następnych to prawa dostępu 3 pierwsze dla
- włąściciela 3 następne dla grupy a 3 ostatnie dla wszystkich
- Patrz także: [write] [wall] [rwall] [ruser]
chown
- chown
- Przeznaczenie: zmieniamy parametry pliku
- Parametry: chmod [user] [plik]
- chown rex doc6 – rex jest właścicielom pliku doc6
- chown rex doc* – rex jest właścicielom wszystkich plików w katalogu zaczynających się na doc np. doc5, doc98
- chown rex ??? – rex jest właścicielom wszystkich plików mających 3 litery np. doc, abc
- Opis: jest to możliwość ustawienia właściciela pliku lub plików
- Patrz także: [chmod] [chgrp] [newgrp]
- chgrp
- Przeznaczenie: ustawiamy która grupa jest właścicielem pliku pliku
- Parametry: chgrp [grupa] [plik]
- chgrp gracze spis – gracze są właścicielami pliku spis
- chgrp gracze * – gracze są właścicielami wszystkich plików
- Opis: jest to możliwość ustawienia czy d ciebie mają przychodzić komunikaty
- Patrz także: [write] [wall] [rwall]
Komendy związane z plikami i katalogami: ( Linux HELP )
- Polecenia związane z katalogami:
- ls
- Przeznaczenie: sprawdzanie zawartości katalogu
- Parametry: ls [parametr] [katalog]
- ls – zostaną wyświetlone pliki i katalogi jeden po drugim
- ls -a – zostaną wyświetlone wszystkie pliki (ukryte) i katalogi
- ls -l – zostaną wyświetlone pliki i katalogi w postaci listy
- ls -t – zostaną wyświetlone pliki i katalogi według daty, najpierw wyświetlane są pliki nowsze
- ls -r – zostaną wyświetlone pliki i katalogi według daty, najpierw wyświetlane są pliki starsze
- Opis: jest możliwość łączenia parametrów w postaci ls -al jednak źle będą rozpoznawane ls -a -l
- Patrz także: [dir]
- dir
- Przeznaczenie: sprawdzanie zawartości katalogu
- Parametry: -brak-
- |Opis: to samo po napisaniu ls (bez parametrów)
- Patrz także: [ls]
- pwd
- Przeznaczenie: sprawdzanie w którym jesteśmy katalogu
- Parametry: -brak-
- Opis: po wpisaniu komendy pokazuje się odpowiedź
- cd
- Przeznaczenie: zmiana katalogu
- Parametry: ls [parametr lub katalog]
- cd .. – cofamy się o 1 katakog na dół
- cd ../.. – cofamy się o 2 katakogi na dół
- cd gry – otwieramy katalog gry
- cd gry/tetris – otwieramy katalog tetris w katalogu gry
- cd ../programy – otwieramy katalog programy w katlogu niżej
- cd /programy – otwieramy katalog programy na samym „dole”
- cd – otwieramy własny katalog
- Opis: jest to możliwość zmieniania aktualnego katalogu
rmdir
- Przeznaczenie: usuwanie katalogu
- Parametry: rmdir [katalog(i)]
- rmdir kat1 – usuniencie katalogu kat1
- rmdir kat1 kat2 – usuniencie katalogu kat1 i kat2
- rmdir kat1/kat10 – usuniencie katalogu kat10 w katalogu kat1
- Opis: jest możliwość usunięcia katalogu, UWAGA katalog musi być pusty
- Patrz także: [mkdir]
- mkdir
- Przeznaczenie: sprawdzanie zawartości katalogu
- Parametry: mkdir [katalog]
- mkdir kat8 – zostanie utworzony katalog kat8
- mkdir kat1 gry – zostanie utworzony katalog kat8 i gry
- mkdir gry/nethack – zostanie utworzony katalog gry a wnim utworzony katalog nethack
Komendy związane z plikami: ( Lista praktycznych komend w Linuksie )
- cat
- Przeznaczenie: edytowanie tekstu
- Parametry: cat [parametr] [katalog]
- cat >nowy.w – wpisany tekst jest zapisany do pliku nowy.w
- cat nowy.w > dwa – plik nowy.w kopiujemy do pliku dwa
- cat dwa nowy.w >tr3 – plik nowy.w i dwa (złączony jeden po drugim) kopiujemy do tr3
- cat tr3 > one > two > tree – plik tr3 kopiujemy do one, one do two, two do tree
- Opis: UWAGA przy plikach binarnych grozi ta metoda zawieszeniem terminala lub systemu
- rm
- Przeznaczenie: usuwanie pliku
- Parametry: rmdir [plik(i)]
- rmdir plk1 – usuniencie pliku kat1
- rmdir plk1 plk2 – usuniencie pliku kat1 i kat2
- Opis: jest możliwość usunięcia pliku
- Patrz także: [rmdir]
Polecenia związane z kopiowaniem i przenoszeniem, plików i katalogów Linux HELP
- mv
- Przeznaczenie: przenoszenie plików
- Parametry: mv [plik] [cel]
- mv qfile /tmp – przenosimy plik qfile do katalogu /tmp
- mv f* kat – przenosimy wszystkie pliki zaczynające się litere f do katalogu kat
- Opis: za pomocą tej komendy możemy także zmienić nazwę
- cp
- Przeznaczenie: kopiujemy plik
- Parametry: cp [plik/katalog] [cel]
- cp plk1 plik198 – kopiujemy zawartość plk1 do plik198
- cp plk1 c – kopiujemy zawartość pliku plk1 do c
- |Opis: jest możliwość kopiowania plików i katalogów
- Patrz także: [mv] [mvdir]
mvdir
- Przeznaczenie: przenoszenie katalogu
- Parametry: mvdir [katalog] [cel]
- mvdir homm3 gry – przenosimy katalog homm3 do gry
- mvdir kosz /tmp – przenosimy katalog kosz do /tmp
- |Opis: to polecenie działa podobnie jak mv
- Patrz także: [mv]
- kill
- Przeznaczenie: zabijanie procesów
- Parametry: kill [parametr] [PID]
- kill 200 – zabija proces z numerem 200 (PID)
- kill -9 200 – jeśli jest oporny i nieche się wyączyć jest to prawie pewny sposób
- kill -9 -1 – zabija wszystkie procesy procesy
- kill -9 0 – !!!samobójstwo!!!
- -Opis: wyłączanie procesów
Polecenia związane z pomocą: ( Linux HELP )
- help
- Przeznaczenie: wyświetla nam wszystkie polecenia w Linuxie
- Parametry: -brak
- Opis: wyświetlenie komunikatów dostępnych w systemie
- man
- Przeznaczenie: pokazuje nam pomoc do programu
- Parametry: man [program]
- man mount – wyświetla pomoc do polecenia mount
- Opis: pomoc do konkretnych programów
- Patrz także: [man]
Komendy związane z kompresją i archiwilizacją ( Linux HELP)
- gzip
- Przeznaczenie: kompresuje nam archiwum .qz |-Parametry: gunzip [parametry] [.gz]
- gzip arx – tworzy nam zkompresowany plikp arx.gz
- gzip -d arx.gz – odkompresuje nam archiwum arx.gz
- Opis: Można tylko kompresować jeden plik, w przypadku większej ilości trzeba użyć TAR’a
- Patrz także: [tar]
- tar
- Przeznaczenie: achiwizuje nam archiwum .qz |-Parametry: tar [parametry] [.tar]
- tar -cvf plik* – archwzuje nam wszystkie pliki do sk.tar
- tar -xvf – rozarchwzuje nam wszystkie sk.tar
- Opis: TAR nie kompresuje nam plików, żeby były z kompresowane trzeba użyć GZIP’a